چگونه قلبي سالم داشته باشيم

داروها

دارو مي‌تواند باعث كند كردن ضربان قلب سريع شود. همچنين با مصرف دارو مي‌توان ضربان قلب نامنظم را به يك ضربان طبيعي و ثابت تبديل كرد. داروهايي كه براي اين منظور استفاده مي‌شوند، تحت عنوان ضد آريتمي (تپش قلب نامنظم)  شناخته مي‌شود.

بعضي از مهم‌ترين داروهايي كه براي كند كردن ضربان سريع قلب استفاده مي‌شود شامل مسدود كننده‌هاي بتا (مانند متوپرولول و آتنولول)، مسدود كننده‌هاي كانال كلسيم (مانند ديليتيازم و وراپاميل) و دايگوگسين (ديجيتاليس) مي‌باشد. اغلب اين داروها براي درمان فيبريلاسيون دهليزي (آ اف) مصرف مي‌شوند.

برخي از داروهايي كه براي باز گرداندن ريتم طبيعي قلب استفاده مي‌شوند شامل آميودارون، سوتالول، فلكائينيد، پروپافنون، دوفتيليد، ايبوتيليد، كوئينيدين، پروكائين آميد و ديزوپير آميد مي‌باشند. اغلب اين داروها عوارض جانبي به همراه دارند. از مهم‌ترين عوارض جانبي اين داروها مي‌توان به تشديد ضربان نامنظم قلب يا حتي بروز نوع متفاوتي از بي نظمي در ضربان قلب اشاره كرد.

در حال حاضر هيچ دارويي كه بتواند ضربان قلب كند را به طور مطمئني درمان كند، وجود ندارد. اگر ضربان قلب به طور غير طبيعي كند باشد، با استفاده از دستگاه‌ تنظيم كننده ضربان درمان مي‌شود.

بيماران مبتلا به فيبريلاسيون دهليزي و برخي انواع ديگر تپش قلب نامنظم ممكن است با داروهاي رقيق كننده خون درمان شود. اين داروها خطر تشكيل لخته‌هاي خون را كاهش مي‌دهند. وارفارين، دابيگاتران، هپارين و آسپيرين نمونه‌هايي از داروهاي رقيق كننده خون هستند.

از مصرف دارو مي‌توان براي كنترل كردن بيماري‌ها و مشكلاتي كه مي‌تواند باعث تپش قلب نامنظم شود، مانند بيماري‌هاي قلبي يا ناهنجاري تيروئيد نيز استفاده كرد.

روش‌هاي پزشكي

انواع خاصي از تپش قلب نامنظم با استفاده از دستگاه تنظيم ضربان قلب درمان مي‌شوند. اين دستگاه وسيله كوچكي است كه در زير پوست قفسه سينه يا شكم قرار مي‌گيرد تا ريتم غير طبيعي ضربان قلب را اصلاح كند.

برخي از آريتمي‌ها نيز با ارسال امواج الكتريكي به قلب درمان مي‌شوند. اين روش درماني را بسته به نوع آريتمي (تپش قلب نامنظم)  كه مورد درمان قرار مي‌گيرد، اصطلاحاً كارديوورژن يا دي‌فيبريلاسيون مي‌نامند.

برخي از افرادي كه در معرض خطر فيبريلاسيون بطني قرار دارند، با استفاده از ابزاري به نام دفيبريلاتور كارديو ورتر قابل كاشت (آي سي دي) درمان مي‌شوند. آي سي دي هم مانند دستگاه تنظيم ضربان قلب، يك وسيله كوچك است كه زير پوست قفسه سينه قرار داده مي‌شود. اين وسيله با ارسال امواج الكتريكي يا شوك‌هاي خفيف به كنترل ضربان‌هاي نامنظمي كه جان بيمار را تهديد مي‌كند، كمك مي‌كند.

روش درماني ديگري به نام كاتتر ابليشن وجود دارد كه براي مواقعي كه تپش قلب نامنظم با مصرف دارو درمان نمي‌شود، مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در اين روش، يك لوله نازك و انعطاف پذير به درون يك سرخرگ خوني در ناحيه بازو، كشاله ران يا گردن وارد شده و از طريق اين سرخرگ به سمت قلب هدايت مي‌شود. يك دستگاه مخصوص از طريق اين لوله به قلب انرژي مي‌رساند. اين انرژي، نقاط كوچكي از بافت قلب كه ضربان غير طبيعي قلب از آنجا شروع مي‌شود را پيدا كرده و تخريب مي‌كند. روش كاتتر ابليشن معمولاً در يك بيمارستان مجهز و به عنوان بخشي از تحقيقات الكتروفيزيولوژي انجام مي‌گيرد.

ممكن است پزشك به شما توصيه كند كه قبل از انجام عمل كاتتر ابليشن، يك اكوكارديوگرافي ترانس ازوفاژيال انجام دهيد تا مطمئن شود كه هيچ لخته خوني در دهليز قلب (محفظه‌هاي قسمت بالايي قلب) وجود ندارد.

جراحي

پزشكان برخي از انواع تپش قلب نامنظم را با جراحي درمان مي‌كنند. از اين روش هنگامي استفاده مي‌شود كه قبلاً به منظور درمان عارضه ديگري مانند تعمير دريچه قلب از جراحي استفاده شده باشد. يكي از انواع جراحي كه براي فيبريلاسيون دهليزي انجام مي‌گيرد، جراحي ماز نام دارد. در اين روش، جراح قطعات ريزي را در داخل دهليز قرار مي‌دهد. اين قطعات از پخش شدن امواج الكتريكي نامنظم جلوگيري مي‌كنند. اگر تپش قلب نامنظم ناشي از بيماري عروق كرونر قلب باشد، ممكن است پزشك شما از روش جراحي پيوند كنار گذر سرخرگ كرونر استفاده كند. اين جراحي موجب افزايش جريان خون به ماهيچه قلب مي‌شود.

ساير درمان‌ها

مانور واگ يكي ديگر از روش‌هايي است كه براي درمان تپش قلب نامنظم استفاده مي‌شود. اين روش شامل تمرينات و حركات ساده‌اي است كه گاهي اوقات مي‌تواند انواع خاصي از آريتمي‌هاي فوق بطني را كند كرده يا متوقف سازد. در اين روش عصب واگ كه در كنترل ضربان قلب نقش دارد، تحت تأثير قرار مي‌گيرد.

زندگي با تپش قلب نامنظم

 بسياري از انواع تپش قلب نامنظم، بي ضرر هستند. بالا رفتن گاه و بي گاه ضربان قلب يا تپش قلب ملايم، امري كاملاً طبيعي و شايع است. افرادي كه به آريتمي‌هاي بي ضرر مبتلا هستند مي‌توانند زندگي كاملاً سالم و طبيعي داشته باشند. اين افراد معمولاً نيازي به درمان ضربان نامنظم قلب خود ندارند. حتي افرادي كه ضربان قلب شديداً نامنظم دارند، اغلب به طور موفقيت آميزي درمان مي‌شوند و مي‌توانند زندگي كاملاً طبيعي داشته باشند.

مراقبت‌هاي هميشگي

اگر شما به تپش قلب نامنظم مبتلا هستيد و نياز به درمان داريد، بايد:

• نوبت‌ها و قرارهاي ملاقات با پزشك خود را فراموش نكنيد.
• داروهاي خود را طبق دستور پزشك مصرف كنيد.
• اگر دچار عوارض جانبي ناشي از مصرف دارو شديد، به پزشك خود اطلاع دهيد.
• اگر علائم ضربان نامنظم قلب شما تشديد شد يا علائم جديدي در شما بروز پيدا كرد، به پزشك خود اطلاع دهيد.
• اگر داروهاي رقيق كننده خون مصرف مي‌كنيد، براي چكاپ منظم به پزشك خود مراجعه كنيد.

تغيير سبك زندگي

بسياري از انواع ضربان قلب نامنظم از بيماري‌هاي قلبي ناشي مي‌شوند. بنابراين سعي كنيد با پيروي از يك رژيم سالم، سلامت قلب خود را حفظ كنيد. از مهم‌ترين مواردي كه در يك سبك زندگي سالم بايد رعايت شود، مي‌توان به فعاليت و تحرك بدني، ترك سيگار، نگه داشتن وزن در حد مناسب و نگه داشتن كلسترول و فشار خون در حد سالم اشاره كرد.

تنش‌هاي روحي شديد و عصبانيت شديد مي‌تواند منجر به تپش قلب نامنظم شود. سعي كنيد استرس‌ها و فشارهاي عصبي را از طريق فعاليت‌هايي مانند يوگا، خلوت كردن در اوقات فراغت، مديتيشن و فنون ريلكسيشن كنترل كنيد. اعضاي خانواده، دوستان و خويشاوندان شما هم مي‌توانند براي كمك به كنترل استرس‌ها و فشارهاي عصبي به شما كمك كنند.